
Αν η λογοτεχνία αποσκοπεί στον εξευγενισμό της ψυχής και την εξημέρωση των ηθών, τότε η Mo Hayder έγραψε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που ως λειτουργία εξυπηρετεί την ψυχολογική κακοποίηση και την εξαγρίωση των ηθών. Λογοτεχνική βαρβαρότητα και ηθική εξαχρείωση αποτελούν τις προμετωπίδες ενός μυθιστορήματος, το οποίο προσβάλλει το αναγνωστικό κοινό και προκαλεί δυσφορία, ναυτία και αποστροφή. Αν η Mo Hayder ως βραβευμένη συγγραφέας με το βραβείο Edgar αστυνομικού μυθιστορήματος και δημιουργός του δεν ένιωσε χλεύη και αιδώ για αυτό που έγραψε, τότε εμείς προσωπικά νιώσαμε ντροπή, αυτολύπηση και ψυχολογική ατίμωση για το περιεχόμενο του βιβλίου.
Ορισμένα κοινωνικά ζητήματα είναι λεπτά και ευαίσθητα και η επεξεργασία τους θα πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή. Η αποτίναξη του στίγματος των ψυχικών διαταραχών είναι ένα στοίχημα για τις σύγχρονες κοινωνίες, προκειμένου να μπορέσουν να το καταπολεμήσουν και να το αποτινάξουν από το σώμα τους. Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση φαντάζει για την Mo Hayder μια δυστοπία, στην οποία οι «φρενοβλαβείς ανωμαλιάρηδες» είναι οι εν δυνάμει θύτες που φέρουν και κουβαλάνε όλο το κεφάλαιο των διαστροφών έτοιμο να κατασπαράξει κάθε αθώα μεσοαστική οικογένεια. Οι σεξουαλικές διαστροφές και η παιδοφιλία εδράζεται χωρίς ιδιαίτερη περισυλλογή από τη δημιουργό του συγκεκριμένου βιβλίου σε κάποια ψυχική διαταραχή ενός νοσηρού ατόμου. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να λησμονείται το γεγονός ότι τόσο στο παρελθόν όσο και στις μέρες μας σε ορισμένες υποκουλτούρες η παιδοφιλία συνιστά δομικό στοιχείο του πολιτισμικού κεφαλαίου, για το οποίο αν και γίνονται σοβαρές προσπάθειες απομόνωσης και εκρίζωσης του παραμένει ακόμη και σήμερα ζωντανό. Ας μην ξεχνάμε το γεγονός ότι στην αρχαία Αθήνα, την κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού, η παιδοφιλία και ο ομοφυλοφιλικός έρωτας ήταν μέρος της Παιδαγωγικής διαδικασίας για την ανάπτυξη του αναγκαίου δεσμού μεταξύ του δασκάλου και του μαθητή. Στους βυζαντινούς χρόνους νεαρές θυγατέρες λογοδίνονταν από τους γονείς τους σε άτομα πολύ μεγαλύτερης ηλικίας προκειμένου να εισέλθουν σε έγγαμο κοινωνία και ήταν νόμιμο και θεμιτό. Τέλος, ας έχουμε στον νου μας ότι υπάρχουν κοινότητες ( π.χ. Τσιγγάνοι) οι οποίοι αναπτύσσουν σεξουαλική δραστηριότητα σε πολύ μικρότερη ηλικία σε σχέση με τους συνομηλίκους τους.
Περίληψη από το Οπισθόφυλλο
Ο ντετέκτιβ Τζακ Κάφερυ αντιμέτωπος με το παρελθόν του…
Σε μια ήσυχη περιοχή του Λονδίνου, ένα ζευγάρι ανακαλύπτεται αιχμάλωτο στο ίδιο του το σπίτι. Οι δύο γονείς είναι κακοποιημένοι και αφυδατωμένοι, και σύντομα διαπιστώνεται πως ο οκτάχρονος γιος τους έχει απαχθεί. Όταν το σώμα του παιδιού βρίσκεται, η ιατροδικαστική έρευνα θα αποκαλύψει συνδέσεις με το παρελθόν του επιθεωρητή Κάφερι, ο οποίος θα αναγκαστεί να κοιτάξει κατάματα το κακό – και θα δυσκολευτεί να αντιμετωπίσει την υπόθεση επαγγελματικά. Καθώς νέα στοιχεία έρχονται στο φως, ο Κάφερι θα προσπαθήσει να κρατήσει τις ισορροπίες στην προσωπική του ζωή, ενώ η υπόθεση παίρνει απρόβλεπτη τροπή.
Και καθώς ξετυλίγεται το κουβάρι του αινίγματος, κάτω από το βάρος των απρόβλεπτων ανακαλύψεων για το παρόν και το παρελθόν, ο αινιγματικός εφιάλτης ξεκινά…
Κριτική
Ο ντετέκτιβ της μητροπολιτικής αστυνομίας του Λονδίνου Τζακ Κάφερυ καλείται να εξιχνιάσει μια μυστηριώδη υπόθεση εξαφάνισης ενός παιδιού και βίαιου βασανισμού της οικογένειας του. Μολονότι η περισυλλογή των στοιχείων είναι φτωχή, ο δαιμόνιος επιθεωρητής βρίσκεται σε ένα κυνηγητό με τον χρόνο, προκειμένου να μπορέσει να «προστατεύσει» από τις άρρωστες ορέξεις του δράστη μια άλλη οικογένει εν αγνοία του. Ταυτοχρόνως, ξετυλίγεται περαιτέρω το κουβάρι της εξαφάνισης του αδερφού του Τζακ Κάφερυ που τον ταλανίζει εδώ και χρόνια και δεν έχει καταφέρει να το ξεπεράσει καθώς θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο ως έναν βαθμό για ότι συνέβη. Ταυτοχρόνως ο αναγνώστης παρακολουθεί την ερωτική δραματική σχέση που έχει αναπτυχθεί μεταξύ του ντετέκτιβ και της Ρεμπέκα, μιας κοπέλας από τους βασικούς χαρακτήρες του προηγούμενου βιβλίου της Mo Hayder του «Φονικού Κελαδίσματος».
Το μυθιστόρημα αυτό είναι βλάσφημο απέναντι στην λογοτεχνική αισθητική. Πρότυπα για μίμηση τίθενται χαρακτήρες που φυσιολογικά θα έπρεπε να είναι προς αποφυγή. Εντωμεταξύ, κυκλώματα παιδοφιλίας, ενδοοικογενειακή βία, σαδισμός, σεξουαλικά εγκλήματα, ψυχικές διαταραχές και διαστροφές, σεξουαλικός προσανατολισμός και αποκλίνουσα συμπεριφορά εκτοξεύονται σαν μολότοφ μέσα στις σελίδες του βιβλίου με αποτέλεσμα να πυροδοτούν ασύδοτα την φαντασία του αναγνώστη ενισχύοντας όμως εντέλει προκατασκευασμένες αντιλήψεις και αναπαράγοντας τις ετικέτες και τις προκαταλήψεις.
Η ηθική διολίσθηση είναι μια κατιούσα κλίμακα, η οποία προκαλεί ευφορία στον αναγνώστη αλλά η ηθική βλάβη μπορεί ενδεχομένως να είναι ανυπολόγιστη. Δεν αρκεί η έκκριση αδρεναλίνης και η εκδήλωση αγωνίας να είναι τα μοναδικά συστατικά λογοτεχνικής ανάδειξης ενός συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων. Οφείλει μέσα από την πέννα του να προβάλλονται θετικά πρότυπα και διδακτικές ιστορίες που μέσα από συμβολισμούς και αναλογίες θα επιτυγχάνεται ο σκοπός του που δεν πρέπει είναι η ηθική αποκτήνωση του αναγνώστη αλλά η αυτοβελτίωση του. Με μεγάλη λύπη πιστεύω ότι το βιβλίο αυτό δεν αξίζει να διαβαστεί διότι κρίνω ότι δεν έχει να προσφέρει στον αναγνώστη κάτι ουσιαστικό παρά μόνο σιχαμένη αηδία…