Η Mo Hayder δημιουργεί ένα ψυχολογικό αστυνομικό μυθιστόρημα χύνοντας νερά στις μυλόπετρες του καμουφλαρισμένου ρατσιστικού μίσους και της πολιτισμικής εμπάθειας εμποτισμένο βαθιά στις ρίζες του με  χυδαία προκατάληψη. Αν πιστεύεις ότι το χρώμα αποκλειστικής χρήσης της μαγείας είναι το μαύρο και οι «υποανάπτυκτοι» Αφροαμερικανοί είναι περισσότερο εύπιστοι και ευάλωτοι εξαιτίας του «φτωχού» πολιτισμικού κεφαλαίου που διαθέτουν και της συνεπακόλουθης «πολιτισμικής καθυστέρησης» για την οποία διακρίνονται σε σχέση με τα τσακάλια των μητροπόλεων της Δύσης, τότε η «Τελετουργία» είναι ένα αριστουργηματικό μυθιστόρημα για την εμπέδωση και την αναπαραγωγή των φυλετικών διακρίσεων. Η Mo Hayder σκηνοθετεί ένα μυθιστόρημα κινηματογραφικής φρίκης όπου οι Αφροαμερικανοί χαρακτήρες προβάλλονται σαν δογματικοί «απολίτιστοι»  με φοβική υπόσταση και έντονες μεταφυσικές ανησυχίες δεδομένης της μακραίωνης παράδοσης που τους συνδέει με φυλές ιθαγενών και ακατάληπτες για τον δυτικό τρόπο σκέψης δοξασίες.

          Η εξαθλίωση στα τούνελ της τοξικοεξάρτησης είναι μία πρόσθετη θεματική περιοχή, την οποία επιλέγει ο αναγνώστης με οδηγό την Mo Hayder να διασχίσει στο σαφάρι της εξερεύνησης, της ανακάλυψης και της διαφοροποιημένης προσέγγισης των χαρακτήρων στον πειραματισμό με νέες ουσίες.

          Τέλος, μπορούμε να εξάγουμε το συμπέρασμα ότι στο βιβλίο αυτό αναδεικνύεται περισσότερο το επιστημονικό πεδίο της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και γίνεται μια διεξοδικότερη διερεύνηση στις υποκουλτούρες του αστικού χώρου και του Τρίτου Κόσμου.

Περίληψη στο Οπισθόφυλλο

…θυμώνω κάπως με τους συγγραφείς που δεν περιγράφουν με λεπτομέρεια το έγκλημα, ώστε να δημιουργήσουν την απαραίτητη ένταση, επειδή πιστεύω ότι δεν είναι ειλικρινείς με τους αναγνώστες τους.  Mo Hayder

Λίγο μετά το μεσημέρι μιας απριλιάτικης ημέρας τρία μέτρα κάτω από την επιφάνεια του νερού, μια δύτης της αστυνομίας, η αρχιφύλακας Φλι Μάρλι, σφίγγει στη γαντοφορεμένη χούφτα της ένα ανθρώπινο χέρι. Η διαπίστωση πως έχει αποκοπεί από το σώμα είναι από μόνη της συνταρακτική. Το μακάβριο εύρημα παίρνει δραματικές διαστάσεις όταν την επόμενη μέρα ανακαλύπτεται και δεύτερο κομμένο χέρι. Η ιατροδικαστική γνωμάτευση πιστοποιεί ότι και τα δύο έχουν κοπεί πρόσφατα και το θύμα ήταν ζωντανό κατά τον ακρωτηριασμό του.  Ο επιθεωρητής Τζακ Κάφερι, ο οποίος έχει μόλις πάρει μετάθεση στην Αστυνομική Διεύθυνση του Μπρίστολ, συνεργάζεται με τη Φλι, και οι δυο τους δεν αργούν να ανακαλύψουν ότι τα κομμένα χέρια ανήκουν σε έναν νεαρό, τα ίχνη του οποίου αγνοούνται τον τελευταίο καιρό.

Η έρευνα για τον εντοπισμό του νεαρού, αλλά και του ατόμου που τον απήγαγε, θα τους οδηγήσει στις πιο σκοτεινές γωνιές του υποκόσμου του Μπρίστολ, όπου τα ναρκωτικά διακινούνται ανεμπόδιστα, όπου τα παιδιά του δρόμου εκπορνεύονται για τη δόση τους, όπου ένα αρχέγονο κακό παραμονεύει. Ένα κακό που τρέφεται με το αίμα και τη σάρκα των ανθρώπων.

Κριτική

                Ο Τζακ Κάφερι, ο πρωταγωνιστής της σειράς βιβλίων που δημιουργεί η Mo Hayder, υιοθετεί την παράδοση που ακολούθησε και στα προηγούμενα βιβλία. Στο Φονικό Κελάηδισμα ο Τζακ Κάφερυ δίνει την χαριστική βολή στον κατά συρροή δολοφόνο της ιστορίας στερώντας από τη Δικαιοσύνη το προνόμιο επιβολής θεσμικής τιμωρίας. Στη «Σιωπή των Δέντρων» ο Τζακ Κάφερι καταφεύγει στον βιασμό της συντρόφου του ως ένα μέσο εκδίκησης και ρεβανσισμού στις προσωπικές διαφορές τους. Στο βιβλίο αυτό χάνει την αυτοκυριαρχία και τον αυτοέλεγχο του και με την ενεργή εμπλοκή της Φλι, διασώζεται την τελευταία στιγμή από τα βίαια χτυπήματα του ο ιθύνουν νους διάφορων αποτρόπαιων και φρικιαστικών εγκληματικών πράξεων. Ωστόσο, είναι απορίας άξιο το γεγονός ότι ο Τζακ Κάφερι παρουσιάζεται την μια στιγμή από την αφηγήτρια ως ένας detective με μεγάλο κύρος στους κόλπους  της αστυνομίας και από την άλλη μεριά φαίνεται ότι δεν ακολουθεί τα πρωτόκολλα που θα πρέπει να τηρούνται από τους αστυνομικούς από την Αστυνομική Ακαδημία. Επιπρόσθετα, η χρήση αλόγιστης βίας και η σπατάλη δυνάμεων είναι ενάντια στις αρχές και τα αξιώματα του Sun Tzu έτσι όπως αναλύονται στην “Τέχνη του Πολέμου”. Το βιβλίο αυτό του Sun Tzu πλέον θεωρείται εμβληματικό και προκαλεί ερωτηματικά για το πώς ένας δημόσιος λειτουργός των σωμάτων ασφαλείας σαν τον Τζακ Κάφερι αγνοεί στοιχειώδεις αρχές για την εξορθολογισμένη χρήση βίας.

          Ενδιαφέρον παρουσιάζει στο βιβλίο αυτό της Mo Hayder η ιστορία και η πορεία σκέψης της για τη διερεύνηση και την ανακάλυψη του μυστηρίου του πνιγμού των γονιών της Φλι στη Τρύπα του Βουσμάνου στη λίμνη Μπουσμανσγκάτ. Τα ασαφή όρια μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου, συνειδητού και ασυνειδήτου, αληθινού και φαντασιακού και η χρήση ουσιών ως ένας μυστικός πλασματικός κήπος για να «περπατήσουν» μαζί ζωντανοί και νεκροί και να βρουν απάντηση στα ερωτήματα που τους ταλανίζουν είναι μια ενδιαφέρουσα προοπτική που διαστέλλει την φαντασία και προκαλεί θαυμασμό στον αναγνώστη για την ευρηματικότητα της Mo Hayder.

          Ως κατακλείδα της κριτικής για την Τελετουργία της Mo Hayder θα μπορούσαμε να δανειστούμε τους στίχους του Γιάννη Αγγελάκα από ένα παλιό τραγούδι του από τις Τρύπες όπου συμπυκνώνεται στα ακόλουθα:

Ε πεινασμένα ανθρωπάκια εκεί κάτω
όσο υπάρχω εγώ κανένα σας δεν πλήττει
μονάχα απλώνετε το τρύπιο σας πιάτο
και το γεμίζω με ολόγλυκια φρίκη

Είμαι η βρωμιά που θα ξεπλύνει τις βρωμιές σας
ο τακτικός και ονειρεμένος εκβιαστής σας
θέλω το χρήμα σας, την δόξα, τις καρδιές σας
ετοιμαστείτε για το γλέντι της ζωής σας