
Πως νοηματοδοτήθηκε στη κοινή συλλογική συνείδηση ο ναυτικός αγώνας των Ελλήνων του 1821; Η Εθνεγερσία μήπως ήταν τελικά ένα κοινωνικό κίνημα που εξέφραζε την λαϊκή αντίδραση της ρωμιοσύνης ενάντια στη διαπλοκή και τη διαφθορά του οθωμανικού φοροεισπρακτικού συστήματος ; Μήπως το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων που σηματοδοτήθηκε με το Συνέδριο της Βιέννης το 1815 και την σύσταση της Ιεράς Συμμαχίας προκάλεσε την σταδιακή παρακμή των παραδοσιακών ναυτιλιακών κέντρων (Γαλαξίδι, Ψαρά κλπ) και πυροδότησε την ένοπλη αντίδραση των νησιωτών εξαιτίας της οικονομικής ασφυξίας που άτυπα επεβλήθη στο ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο; Μήπως από την άλλη μεριά η Ελληνική Επανάσταση ήταν πράγματι ένα εθνικοαπελευθερωτικό πείραμα και τα κίνητρα συμμετοχής των ελλήνων νησιωτών στους ναυτικούς αγώνες ήταν αμιγώς πατριωτικά;
Η Γαλάτεια Γρηγοριάδου – Σουρέλη με όχημα την ζωή του ήρωα της, του μικρού Λευτέρη, ξετυλίγει την εθνική παραδοσιακή ιστοριογραφία σε σχέση με την Ελληνική Επανάσταση χαρίζοντας στους νεαρούς αναγνώστες το δώρο της μνήμης τορπιλίζοντας όλους τους ύποπτους θύλακες που θέλουν να προσδώσουν στην Ελληνική Επανάσταση αποκλειστικά κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά με απώτερο στόχο να απαξιώσουν την σημασία της και να υπονομεύσουν την αξία της.
Ο μικρός μπουρλοτιέρης είναι ένα νεανικό βιβλίο βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών με το 1ο βραβείο ιστορικού μυθιστορήματος και διαπραγματεύεται την Ελληνική Επανάσταση αποκλειστικά μέσα από την οπτική των ναυτικών . Εμβληματικές προσωπικότητες του ναυτικού αγώνα (Μιαούλης, Κανάρης, Πιπίνος, Κουντουριώτης) και αξιομνημόνευτες στρατιωτικές επιχειρήσεις που έλαβαν χώρα στο Αιγαίο και στο Ιόνιο πέλαγος με σημαντικό αντίκτυπο στη διεθνή κοινή γνώμη εξιστορούνται ζωηρά από την συγγραφέα του βιβλίου και διαβάζονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και έξαψη από τους νεαρούς αναγνώστες.
Περίληψη από το Οπισθόφυλλο
…Ο καπετάν Αντρέας Μιαούλης κοίταξε το Λευτέρη λυπημένα: «Είσαι μικρός, μωρέ. Έπρεπε τώρα ήσυχα να μαθαίνεις τα γράμματα σου, να σκαρφαλώνεις στους βράχους, να ρίχνεις πετονιές… Να γελάς, μωρέ, έπρεπε…».
Ο καπετάνιος τώρα θύμωσε: «Και συ βλέπεις σκοτωμούς αντίς τραγούδια, ακούς μπαταριές να σφυρίζουν πλάι σου… Σκέψου όμως, Λευτέρη, πως θα ‘ρθει μια μέρα χάρη σε μας που τα παιδιά θα ζούνε ξένοιαστα. Εμείς σκοτωνόμαστε για να ‘ρθει καιρός που τα παιδιά θα χαίρονται, δε θα σκιάζονται, γιατί δε θα ‘ναι πια σκλάβοι. Και τότε θ’ αρχίσει άλλος αγώνας: να κερδίσουμε τον εαυτό μας. Σε μια λεύτερη πατρίδα αρμόζει να ζούνε λεύτεροι άνθρωποι…»
Ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα από το ναυτικό αγώνα του μεγάλου σηκωμού, όλο πλοκή, δράση, περιπέτεια, αυτοθυσία, οράματα.
1ο βραβείο ιστορικού μυθιστορήματος.
Κριτική
Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Η Συνθήκη Κιουτσούκ Καϊναρτζή. Η Καταστροφή της Χίου και η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας. Η Καταστροφή των Ψαρών. Ο ναυτικός αποκλεισμός του Μεσολογγίου και το σπάσιμο του αποκλεισμού από τα ελληνικά πλοία. Οι διαφωνίες και οι έριδες της ελληνικής ηγεσίας του Αγώνα. Οι διαπραγματεύσεις για το δάνειο της Εθνεγερσίας. Η ναυπήγηση των πρώτων ελληνικών ατμήλατων πολεμικών πλοίων. Η απελευθέρωση της Ελλάδος και η κεφαλαιώδης αξία της παιδείας για την αφύπνιση του γένους.
Ένα αφήγημα για την σφυρηλάτηση της εθνικής συνείδησης που σήμερα πλέον προβληματίζει και αναστοχάζει τον σύγχρονο αναγνώστη του ελλαδικού χώρου. Ξεχασμένοι αγώνες, μουδιασμένες μνήμες, αμήχανες αφηγήσεις. Απρόθυμα πολιτικά υποκείμενα βολεύτηκαν υποτακτικά στις ξένοιαστες αιώρες της φινλανδοποίησης της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής κερνώντας και καταπίνοντας μυθριδατικά τα επισφαλή και δηλητηριώδη ποτά της αχαλίνωτης ενδοτικότητας και της ακραιφνούς υποχωρητικότητας με το πρόσχημα του εξευγενισμένου διπλωματικού ήθους. Η σύγχρονη ελληνική πολιτική ελίτ επέλεξε να υποκριθεί ότι βρίσκεται σε κατάσταση αφασίας, προκειμένου οι σύγχρονοι τοποτηρητές του ξένου παράγοντα να προωθήσουν ανεμπόδιστα μυστικές συγκαταβατικές συνεννοήσεις, έτσι ώστε να ολοκληρωθούν υπερεθνικές διευθετήσεις λησμονώντας οι ίδιοι οι πολίτες την παρακαταθήκη του ιστορικού παρελθόντος και την ευθύνη που φέρουν απέναντι σε αυτό . Οι αγωνιστές του έθνους μοιράζονταν μια ιδιοφυή τρέλα που ανέβλυζε από τα σκοτεινά και διψασμένα πηγάδια μιας απεγνωσμένης ανάγκης για επιβίωση και αυτοσυντήρηση. Η δράση, οι πράξεις και τα λόγια τους σήμερα μοιάζουν σε πολλά νεανικά μυαλά εντελώς ακατάληπτα. Η Γαλάτεια Γρηγοριάδου – Σουρέλη ανέφερε σε μια συνέντευξη της ότι τα σημερινά παιδιά δεν έχουν σήμερα απολύτως τίποτα και για τον λόγο αυτό η κατάθλιψη και η εφηβική αυτοκτονικότητα σημειώνει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια εν συγκρίσει με το παρελθόν. Σε αντίθεση με την προηγούμενη γενιά που είχε τα πάντα. Είχε τα δώρα της… φτώχειας, της πείνας, της ένδειας που αποτέλεσαν πολύτιμες και ανεκτίμητες δεξαμενές για σκέψη και προβληματισμό .
Εν κατακλείδι, ο μικρός μπουρλοτιέρης είναι ένα από τα πλέον αντισυστημικά βιβλία που διάβασα τα τελευταία χρόνια. Σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον που επιτάσσει την ομογενοποίηση του ατόμου και καταδιώκει τη διαφορετικότητα, η Γαλάτεια Γρηγοριάδου – Σουρέλη ορθώνει μια συλλογική εθνική αφήγηση που για κάποιον ανεξήγητο και αδιευκρίνιστο λόγο η πλειοψηφία των ελλήνων συγγραφέων φαντάζει να έχει στεγνώσει από δημιουργική έμπνευση σε σχέση με την Εθνεγερσία. Είναι θλιβερό που η συγγραφική στέπα έχει νεκρώσει επιλεκτικά μόνο κάθε δημιουργική φλέβα που τολμά να αγγίξει την Εθνεγερσία. Ελπίζουμε οι ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι να βρουν λίγο θάρρος και να καταπιαστούν εντέλει κάποια στιγμή με τα ιστορικά επώδυνα…